De Duurzame Kring voor zorginstellingen in Den Haag is een plaatselijk netwerk om onderling samen te werken, kennis te delen, belemmeringen te agenderen en publiciteit en aandacht te genereren. De Duurzame Kring geeft praktische technische ondersteuning en tips om uw installaties efficiënter te laten werken. Er wordt gewerkt aan energiebesparing, maar ook andere duurzame thema’s worden naar behoefte behandeld.
Doel van de duurzame kring is organisaties helpen bij het terugbrengen van CO2-uitstoot. Op die manier werken organisaties ook aan hun eigen toekomstbestendigheid.
Een organisatievraagstuk
Alle deelnemers aan de kring herkennen het punt dat de rol van het management cruciaal is bij het al dan niet slagen van een duurzaamheidsbeleid. Duurzaamheid moet structureel verankerd zijn binnen de organisatie. Het moet onderdeel zijn van de visie en de strategie, en niet als los project worden neergezet.
Hoe spreek je het management hierop aan, is de vraag waar binnen organisaties mee geworsteld wordt. Dit is niet alleen financiële kwestie voor het bestuur (al speelt dat wel een grote rol), het gaat ook om bewustwording en gedragsverandering, en tijd/ prioriteit. Andere zaken hebben voorrang, of worden belangrijker geacht.
Barry Popma verzorgde tijdens de bijeenkomst bij WZH een presentatie over creëren van commitment bij bestuur/directie en effectief leiderschap.
Belangrijke voorwaarden voor verandering naar een duurzame organisatie zijn: een succesvol leidend team, motivatie, een juiste timing en het geven van prioriteit aan het onderwerp. Urgentiebesef en overtuiging zijn noodzakelijk voor succesvolle veranderingen. Vastberadenheid en gereed zijn, in combinatie met een realistisch idee van de mogelijkheden op korte en op lange termijn.
De timing is nu.Externe voorwaarden voor verandering naar een duurzame organisatie (lees o.a.; opwarming van de aarde, klimaatverandering, Klimaatwet, MVO) zijn -nu meer dan ooit- aanwezig.
Monitoring en actief energiebeheer
Met een EBS-tool kan op eenvoudige wijze het energiegebruik worden gecontroleerd en vergeleken. Het EBS is sinds 1 januari 2019 opgenomen in de Erkende maatregelenlijsten van RVO. Wanneer het energieverbruik van een gebouw hoger is dan 25.000m3 gas per jaar of 50.000 kWh per jaar is de gebruiker volgens de Wet milieubeheer (Wm) verplicht energiebesparende maatregelen te nemen met een terugverdientijd van 5 jaar of minder. Door het uitvoeren van maatregelen uit de Erkende maatregelenlijsten (EML) kan men voldoen aan deze verplichting.
Hans Platzer van Middin vertelde tijdens de bijeenkomst bij Florence over de uitvoering van een project waarbij een EBS-tool werd geïmplementeerd voor hun gebouwen. Het waarom, de noodzaak, de uitvoering en tussentijdse resultaten van het project kwamen uitvoerig aan bod. Middin maakt gebruik van een platform met registratie van actuele energiestromen. Hiermee kunnen overzichtelijke grafieken worden gemaakt. Men vergelijkt het energieverbruik onderling en kan op basis hiervan gericht maatregelen doorvoeren. Hans Platzer; “Wanneer er inzicht is, is er ook de mogelijkheid tot sturen, en ‘belonen’ als er energie bespaard is”.
Florence sprak tijdens dezelfde bijeenkomst over actief beheer, waarmee de afgelopen jaren structureel is gewerkt aan energiebesparing. Onder andere door renovatie, het optimaliseren van klimaatinstallaties, regeltechniek en grootschalige ombouw naar LED. De drie drivers van energiebesparing zijn gebruik, techniek en beheer. Marcel van Mil; “Verbinding en samenhang is vooral van belang bij renovatie, verbouwing en nieuwbouw. Veranderingen; dat zijn de momenten waarin je duurzaamheid meeneemt en integreert voor de toekomst”.
Benchmark en visie Gemeente Den haag
Tijdens de bijeenkomst op het Stadhuis in Den Haag werd de eerste versie van de Benchmark gepresenteerd. Hieruit werd duidelijk dat er nog voldoende ruimte is om energie te besparen. De jaarlijkse exploitatiekosten kunnen voor veel locaties nog aanzienlijk worden verlaagd. Hiermee wordt ook CO2bespaard.
Gemeente Den Haag vertelde uitgebreid over het initiatief Hou van je Huisen de energietransitie. Den Haag wil in 2030 CO2-neutraal zijn. Daarvoor is het onder andere noodzakelijk dat alle gebouwen in de stad van het gas af gaan en overschakelen op duurzame voorzieningen voor de benodigde warmte. Daarnaast moet flink op energie worden bespaard. Er ligt een enorme uitdaging.
Het Ministerie EZK vertelde over de informatieplicht energiebesparing voor bedrijven en instellingen. De vrijblijvendheid van informatieverstrekking wordt eraf gehaald: er komt een meldingsplicht. Op 1 juli 2019 moeten instellingen gerapporteerd hebben wat de stand van zaken is; welke maatregelen zij wel en niet hebben genomen.
Terugkijken en doelen stellen
De duurzaamheidskring voor zorginstellingen is voor een periode van 3 jaar opgezet. We zijn halverwege. We namen tijdens de laatste bijeenkomst bij Ipse de Bruggen de tijd om terug te blikken en vooruit te kijken. Hoe wordt de kring ervaren, wat halen we eruit en nemen we mee voor gebruik binnen onze eigen organisatie? Zijn we voldoende actief en welke projecten worden opgestart? Wat gaan we over 1,5 jaar terugkoppelen naar de besturen? Conclusie is dat alle zorginstellingen zich bewust zijn dat er stappen gemaakt moeten worden. Er liggen grote uitdagingen om dit organisatorisch en financieel vorm te geven. De duurzame kring geeft een platform om samen te komen en ervaringen te delen. Samen komen we verder.